Kinh tế tư nhân đóng vai trò động lực quan trọng hàng đầu trong tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Tuy nhiên, tiềm năng của khu vực này vẫn chưa được khai thác tối đa. Để kinh tế tư nhân thực sự trở thành trụ cột của nền kinh tế, cần một chiến lược toàn diện, đột phá, và phù hợp với bối cảnh hiện tại. Theo ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, việc tinh chỉnh các nhóm giải pháp hiện có và bổ sung những giải pháp mới là chìa khóa để đạt được mục tiêu này.
Ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên Thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội. Ảnh: VGP/Quang Thương
Đánh giá hiện trạng và thách thức:
Nhiều nghị quyết và chính sách của Đảng và Nhà nước đã khẳng định vai trò quan trọng của kinh tế tư nhân (KTTN). Nghị quyết 10-NQ/TW, Nghị quyết 45/NQ-CP, và Nghị quyết 57-NQ/TW, cùng với Luật Hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, đều hướng đến mục tiêu thúc đẩy phát triển KTTN. Tuy nhiên, kết quả thực tế cho thấy sự đóng góp của KTTN vẫn chưa đáp ứng được kỳ vọng. Điều này đặt ra câu hỏi: tại sao nhiều giải pháp được đưa ra mà hiệu quả vẫn chưa như mong muốn?
Nguyên nhân nằm ở nhiều khía cạnh. Thứ nhất, việc thiết kế và thực hiện chính sách chưa đủ tinh chỉnh, chưa đáp ứng được nhu cầu đa dạng của các nhóm doanh nghiệp khác nhau. Thứ hai, việc thực thi pháp luật còn nhiều hạn chế, tạo ra những rào cản vô hình đối với doanh nghiệp. Thứ ba, vai trò của nhà nước trong việc tạo lập môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch, và hiệu quả vẫn chưa được phát huy tối đa.
Chiến lược đột phá cho phát triển kinh tế tư nhân:
Để giải quyết những thách thức trên, cần một chiến lược bao gồm nhiều nhóm giải pháp đột phá, tập trung vào các nội dung chính sau:
1. Thể chế công bằng và thuận lợi cho tất cả các loại hình doanh nghiệp:
- Tập trung vào doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV): Cần tạo ra môi trường thể chế công bằng, loại bỏ sự bất lợi trong đấu thầu và tiếp cận nguồn lực, để DNNVV có cơ hội cạnh tranh công bằng với doanh nghiệp lớn. Việc phân loại đấu thầu theo quy mô doanh nghiệp cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo cơ hội cho tất cả các bên.
- Hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới sáng tạo và doanh nghiệp số: Cần thiết kế khung pháp lý và thể chế riêng biệt, linh hoạt hơn, nhằm khuyến khích sự bứt phá và phát triển nhanh chóng của các doanh nghiệp này. Việc áp dụng khuôn khổ pháp lý chung cho tất cả các loại hình doanh nghiệp có thể trở thành rào cản đối với sự đổi mới và sáng tạo.
- Cải cách thể chế sâu rộng: Không chỉ dừng lại ở việc xóa bỏ và giảm bớt rào cản hành chính, mà cần chủ động bãi bỏ ngay cả những thủ tục không cần thiết, chưa được nhận diện là rào cản. Việc này đòi hỏi sự chủ động và tinh thần trách nhiệm cao của các cơ quan nhà nước.
Biểu đồ thể hiện sự tăng trưởng của kinh tế tư nhân
2. Nâng cao hiệu quả thực thi pháp luật và vai trò của nhà nước:
- Thành lập tổ công tác độc lập: Giao nhiệm vụ cải cách thể chế cho một tổ công tác độc lập, có thẩm quyền cao, sẽ giúp đẩy nhanh tiến độ và hiệu quả của công việc.
- Xác định lại vai trò của Nhà nước: Nhà nước cần tập trung vào việc duy trì môi trường kinh doanh công bằng, minh bạch, giải quyết tranh chấp nhanh chóng và hiệu quả. Việc cải thiện năng lực của cơ quan tư pháp là rất quan trọng.
- Giảm thời gian giải quyết tranh chấp: Việc giải quyết tranh chấp hợp đồng kéo dài gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp. Cần rút ngắn thời gian giải quyết để bảo đảm quyền lợi cho doanh nghiệp.
3. Thúc đẩy quyền tự do kinh doanh:
- Thể chế hóa quyền tự do kinh doanh: Cần xây dựng khung pháp lý dựa trên nguyên tắc “cho phép làm những gì pháp luật không cấm”, đồng thời tạo ra các mô hình cụ thể để thúc đẩy quyền tự do kinh doanh.
- Phát triển các khu kinh tế tự do: Tạo lập các khu kinh tế tự do chuyên biệt, với các chính sách ưu đãi về thuế, đầu tư, và thủ tục hành chính, để thu hút đầu tư và thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Các khu này có thể được thiết kế riêng biệt cho các nhóm doanh nghiệp khác nhau, đáp ứng nhu cầu cụ thể của từng ngành nghề.
Kết luận:
Sự phát triển bền vững của kinh tế tư nhân là chìa khóa cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Việc xây dựng một chiến lược toàn diện, đột phá, tập trung vào việc tinh chỉnh các giải pháp hiện có và bổ sung những giải pháp mới, là điều cần thiết để khai thác tối đa tiềm năng của KTTN. Việc này đòi hỏi sự nỗ lực chung của các cơ quan nhà nước, doanh nghiệp và toàn xã hội. Chỉ khi đó, kinh tế tư nhân mới thực sự trở thành động lực quan trọng hàng đầu trong phát triển kinh tế đất nước. Chính phủ cần mạnh dạn tạo ra môi trường kinh doanh cởi mở, công bằng và minh bạch, để tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển mạnh mẽ của kinh tế tư nhân.
Bài viết liên quan:
- Tương lai hành chính TP.HCM: Xóa bỏ cấp huyện, tái cấu trúc đơn vị hành chính địa phương
- Bộ Nội vụ tạm dừng quy hoạch đơn vị hành chính cấp huyện, xã đến năm 2045
- Vicem đối mặt thách thức: Phân tích nguyên nhân và giải pháp trước tình trạng thua lỗ kéo dài
